Brottrækur ger

munu sumir telja er þeir hafa fregnir af því að Halur og vinur hans halda af landi brott á morgun; Halur mun dvelja í vestrinu á aðra viku ef almættið lofar. Sjálfur verður hann líkastur hinum villta skógarmanni (homo silvester) á þessum slóðum ef að líkum lætur, en í fylgdarliði hans verða skrautmiklir sveinar og freyjur glæstar.

Á þjóðveldisöld voru refsingar með þrennum hætti: Útlegð (sekt), fjörbaugsgarður og skóggangur. Fjörbaugsgarður var þriggja ára útlegð úr landinu en skóggangur ævilöng útlegð. Gunnar Hámundarson á Hlíðarenda er einn þekktastur fjörbaugsmanna en Grettir Ásmundsson skóggangsmanna. Eigi mun Halur fylla flokk þeirra þótt sumir telji hann þar eiga ágætlega heima og jafnvel fyrr en þetta er ritað.

Óvíst er með öllu hvort hann komist nærri nútímaverkfærum sem gera honum mögulegt að senda raflínur um alheiminn þar sem hann verður staddur hverju sinni. Hann þarf á enn frekari hvíld og íhugun að halda jafnvel þótt engin verk hafi unnið lengi sem allir vita.

Breytingar

eru ætíð erfiðar fyrir menn eins og Hal sem illa er haldinn af hreinu iðjuleysi, þótt hann fái stund og stund að fylgja vini sínum í vinnu. Miklar breytingar hafa orðið á vinnutilhögun vinar hans og erfiðar eru þær Hali sem haldinn er ýmsum gamalmennasjúkdómum. Halur hefir átt í nokkrum erfiðleikum þennan morgun að ganga örna sinna sökum símans sem sí og æ, á hann kallar þegar síst skyldi; hann er vart farinn út þegar hann er kallaður inn aftur til að fylgjast með verkum vinar síns! Um er að ræða kvenkynsraddir honum framandi. Tekið skal fram að Halur hefur lánssíma til afnota stöku sinnum, en slíkar fjárfestingar sem símtæki eru honum fjarri. "Hann er kominn inn" (hvert?) heyrist gjarnan frá tólinu hinum megin og af þessu tilefni fann Halur uppá því í iðjuleysi sínu og algjöru ábyrgðarleysi, að kasta fram ambögu þessari:

Fræðingar símann frjálslega brúka,
framar nær´ann vart að kúka.
"Hann er kominn inn" þær kalla
kerlur vart með öllum mjalla
af kamrinum Halur þarf að fjúka.

Halur sér enn fyrir sér blómaskeið kamarsins vestur á nesi, en sá var byggður á haughúsi og enn betri varð hann þegar stóllinn var einn eftir í kjölfar fárviðris.

Halur mun hins vegar halda sig í túninu heima á næstunni áður en hann ræðst í frekari skrif.

Dratthalastaðabændur

eru kátir í koti sínu eins og fram kemur í Dratthalstaðadrápu frá bændum þar á bæ og nágrönnum. Menn eru vinsamlegast beðnir að hefja sig á flug í þeirri sveit. Í höfuðtexta þar segir m.a. svohljóðandi: "Þetta er því innansveitarkrónika sem lýsir mannlífi og daglegu amstri og viðhorfum íbúanna. Hún er full af samfélagsgagnrýni og sjálfshóli. Í henni mun birtast lífsýn og speki. Hún er ekki fyrir viðkvæma."

Halur hefur verið venju fremur haldinn verkstoli og kvíða síðustu daga í blíðviðrinu, einnig sótti að honum kvennakvíði mikill þegar hann heyrði af frægðarför Æris inn um fjósdyrnar. Þá kvað Halur:

Hentist meðan Halur svaf,
höfðinginn Ærir fáki af.
Í ærlegt kvennastóð
Ærir í jötunmóð
alveg kominn á bólakaf.

Dratthalastaðadömurnar neyttu færis
og dásömuðu lim(i) Æris,
er á fjóshaugnum sat,
og fékk sem´ann gat,
freyjur ofan eða neðan læris.

Syndir Æris sælar eru,
og snarlega allar gréru,
þó sæist í fjósi moka,
en alls ekki hoka
yfir kunnuglegri veru.

Heimili

hefir Halur loks fengið opinberlega og var þar þelgóður bróðir og frændi vinar hans er kom honum þangað inn um bakdyrnar. Halur mun halda til á Dratthalastöðum á næstunni eftir því sem gerst er vitað og skráð af Æri (sjá komment hans fyrr í dag), ærnum vini án þvaglátaeinkenna nokkurra nema ef vera skyldi í hestaferðum löngum fjarri alfaraleið. Vinur Hals er dæmigerður jaðarlæknir sem starfar án nokkurs samráðs eða eftirlits og til hans villast helst gamlir bændur og búalið sem hvergi til þekkja í bæjum og borgum.

Halur er hins vegar afar þakklátur fyrir hönd vinar síns með hinar góðu kveðjur Æris.
Halur kvað af því tilefni:

Halur á Dratthalastöðum býr,
hann með skaufhala og kýr,
en dratthalann margir
halir drepa argir
og Drottinn sér í fleti snýr.

Dratthali er fagurt orð eins og mörg önnur yfir spendýr það er búið hefir á hinu kalda landi í a.m.k. ellefu þúsund ár eða aðeins lengur en Halur, en hann mun vera hinn fyrsti landnámsmaður. Enn kvað Halur:

Skaufhali, skolli eða vargur,
skal við´ann kannast margur.
Hann manar syni
af mannakyni
makalaust hann sýnist argur.

Úrgangsefnin

birtast okkur í mörgum myndum og á mörgum stöðum - misjöfnum. Sjálfur hefur Halur ekki átt í neinum sérstökum vanda með að halda þvaginu (segir hann), en vinur hans hefur tjáð honum að það sé einungis tímaspursmál hvenær hann megi búast við þvagleka eða jafnvel þvagteppu, jafnvel þvagleggsísetningu af óvönum. Flestir karlar segja að vel gangi með þvaglátin þar til allt stöðvast og margir hafa kastað vatni milli reima á strigaskónum árum saman þegar best lætur. Hali brá hins vegar í brún er hann sá þvagpoll í lyftu einni hér í bæ nýverið og taldi vísbendingu um lítinn árangur þvagfærameðala.

Þá kvað Halur:
Enginn vill óðara missa þvagið,
undan vinsamlegast bægið,
en gólfinu á
hið gula sá,
gagnslítið meðalahland-fagið.

Halur minntist hins gamla tíma til sveita þegar ilmefni og efnaverksmiðjusjampó voru ekki nálæg og líkamshúð enn til staðar á mannfólki ásamt nokkurri angan. Í dag er ekki nokkur manneskja með eðlilega lykt!

Enn kvað Halur:
Í lyftum margir losa bleytu,
líkast vegna grindarþreytu,
en Halur sitt
-hvað með þitt?
hár þvær með sterkri keytu.

Halur þarf að skjótast frá enda þarf hann að svara kalli.

Að telja rétt

virðist sumum erfitt, t.d. að telja upp að 10 eða 15 án vandamála reynist þrautin þyngri ef leggja má útaf því sem fyrir augu ber í líkamsræktinni. Þar eru einkaþjálfarar algengir og nafnspjöldin jafn mörg og hjá IBM í afgreiðslunni. Þjónustan fyrir venjulegan borgara í gamalli dragt er ekki alltaf mikil eða hvað þá áhugi þjálfara eða afgreiðslufólks almennt talað. Vill frekar kjafta við góðu vinina eða fá sér kaffi og svoleiðis, kíkja í tölvuna eða horfa á kærasta. Ég held að flestir geti sleppt einkaþjálfun þar sem þeirrra hlutverk er að prenta út æfingaáætlun sem er oftast stöðluð, og síðan þurfa þeir að telja upp að fimmtán fyrir peningana sem þeir fá fyrir að merkja inná blaðið sem þeir prentuðu út. Loks þarf að skrá kílógrömmin og þá þarf maður að kunna á heldur hærri tölur en 60 eða svo! Legg til að allir æfi sig í því að telja upp að fimmtán til að byrja með.

Konur

eru stundum nokkuð skrítnar þegar fjallað er um efni, sem tengist á e-n hátt öðruvísi hlutum eins og klámbröndurum og þess háttar (má segja þetta?). Alltaf eru þær með undrunarsvip þegar karlar skrifa eða segja e-ð í þeim dúrnum og verða skömmustulegar (má ekki segja aftur!). Síðan eru þær sendandi fráleita barnabrandara sín á milli með GSM boðum svipað og stelpur á Vestmannsvatni í sumarbúðum sem hafa ekki séð stráka vikum saman. Veit að ég fæ engar þakkir fyrir þetta fremur en margt annað. Best að bæta sig.

Annars allt bærileg nema veðrið, margt fram undan og best að reyna að styrkja skáldafákinn. Þetta blogg líkist því sem konan mín kallar "kellíngablogg" og ég er farinn og mun láta Hal taka yfir að nýju.

Fjölmenningarhyggja

er nokkuð sem ég hefi lítið velt fyrir mér, en hugmyndir komust á flug eftir að hafa heyrt Kristján Kristjánsson fjalla örlítið um efnið í erindi sem hét "Huglæg eða hlutlæg gæði" nýverið, en ég er spenntari fyrir erindum þessa stundina um efni alls endis óskyld mínu fagi; fyrirlestraþreyta, fundarþreyta, fræðsluþræta eða hvað sem það kallast. Það er orðið svo langt síðan ég heyrði e-n fagmann tala sem fangaði athygli mína með efninu eða framsetningunni að ég er búinn að gleyma því hvenær það var. Erindi á vinnustaðnum eru flest hver geld enda er vísindavinna þar í algjöru lágmarki og frumleg hugsun ekkert sem maður rekst á nema kannski í stiganum milli hæða; eitt aðal málverkið eða listaverkið á staðnum (stór mynd eftir Karl Kvaran sem Dr. Gunnlaugur gaf!) er hengt upp í þröngum stigatröppum sem engir ganga um nema örfáar hræður sem nota ekki lyftuna. Eftir erindi Kristjáns var ég enn sannfærðari en áður að forræðishyggja er ríkjandi og lýðræðið er löngu dautt.

Það var annars fínt að lofta sig í dag með göngu um Innbæinn, fórum upp gamla gilið og leið sem endaði nærri í ógöngum, framhjá kirkjugarðinum, sem ætíð er sérstakt að ganga hjá, jafnvel fyrir mig sem verð jafnaðarlega var við dauðann gegnum sjúklinga mína; fórum niður brekkuna og enduðum hjá Nonnahúsi þar sem ein ljótasta myndastytta sem ég man eftir að hafa séð er staðsett nálægt fögrum gömlum húsum, mörg þessara húsa í Innbænum eru gersemar og mæli sérstaklega með bók um Innbæinn eftir Hjörleif Stefánsson (?) sem ég eignaðist fyrir löngu síðan.

Eftir hádegið var meira súrefni að fá er ég skrapp á gönguskíði í eina snjógilinu (vestan við gönguskíðahúsið í Hlíðarfjalli) í fjallinu, meira og minna gangur uppí móti og rennsli niður á eftir og þá var gott að vera á Telemark búnaði. Heima beið nýbakað marsipan vínarbrauð sem konan bakaði og það má koma fram hér að þetta er besta bakkelsi sem ég fæ og hæfilega langt á milli þess sem það er bakað. Sterkt French roast drukkið með, vel sterkt kaffi er alltaf sígilt og sérstaklega með svona fínu bakkelsi konunnar.

Í þann mund sem þetta er skrifað horfi ég á bækur er ég keypti áðan á útsölu í Pennanum og það skrítnasta við það var er mér var boðinn plastpoki til sölu til að hylja bækurnar; er einokuninni engin takmörk sett hér á landi?

Lapsus calami?

Nokkuð er um vinveittar árásir á ekki-blessaðan Hal Húfubólguson eftir að hann kvað ambögurnar tvær:

Í Áfangagili, hélt að illa færi,
ári fyrir honum Æri.
Því eftirreið
undan sveið
í ógurlegu rass-særi.

Á Adamsklæðum einum var,
atgeirinn þó reifur bar.
Draumspakur er
í draumnum fer
drengurinn á kvennafar.

Leita þurfti í smiðju Hórasar en ekki Virgils til að kveða slíka leirárás niður. Gæðingur sá skundar greitt um völl. Halur hefir þó haldið tryggð við hinn íslenska sið eins og fram hefur komið með eftirfarandi:

Vopnum sínum
skala-a maður velli á
feti ganga framar,
því að óvíst er að vita
nær verður á vegum úti
geirs um þörf guma.

Sá einn er saklaus, sem eigi hefir misgjörðir sínar uppgötvað en framhjá auga Óðins fer ekkert fremur en Hórasar. Sagt hefur verið um Hal að hann hafi ætíð fylgt ofangreindri vísu og skilur aldrei "vopn" sín eftir heima fyrir, enda óvíst hvenær til þeirra þarf að grípa. Kveðið var eftir þorrblót vestur á Snæfellsnesi:

Frá Hórasi þýtur hótandi spjót
og Hali sendir augnagjót.
Því hljóta mund
Halur und,
hann ef vopnlaus fer á þorrablót.

Sökum fávísi á hrossi kom þessi:

Þýtur um völl á þeysireið
þokkalítið er hans skeið.
Vopnið bar
veit ég þar
voðalega undan sveið.

Halur er farinn í felur.

Afsakið, en Halur kom aftur eftir að hafa lesið "komment" eitt.

Á bak við einföld orð leynist oft mikill sannleikur, því einfaldara - þeim mun kaldara. Skeytin beinast í margar áttir - napalm ljóðsins. Halur er enn í mikilli vörn enda sjálfsálit ekkert til hjá honum, öll verk valda kvíða enda haldinn algjöru verkstoli.

Halur kvað:

Vísur Hali válegar sendir,
vil ég nefna áður en hendir,
að rukka skal,
hvern ræfils hal,
er rassinn með hjá Vali lendir.

Hin heilaga

þrenning kemur víða fyrir. Svo er mál með vexti, að á þeim vinnustað sem ég starfa á þessa stundina (sjúkrahús ónefnt) eru þrír einstaklingar sem bera sama fornafnið. Það er í sjálfu sér í góðu lagi ef undan eru skilin öll þau skipti sem hringt er í vitlausan mann og einnig ef maður er í umræðunni af e-m ástæðum, góðum eða slæmum eftir atvikum. Betra er illt umtal en ekkert var þó sagt. Hins vegar getur málið versnað þegar hinn sjúki maður leitar á stofnunina til skoðunar og líknar. Í fyrstu er hann skoðaður af Vali, sá Valur vill fá frekara álit annars læknis og þá kemur annar Valur og loks ef hinir tveir leysa ekki vanda mannsins, þá kemur hinn þriðji Valur og lokar hringnum og hinni heilögu þrenningu er náð. Þegar heim er komið segist hann hafa verið skoðaður af ein-Vala liði eða hvað? Þrenningar koma víða fyrir í bókmenntum og heimspeki og rétt er að allir bæti þessari þrenningu í laup sinn og muni eftir þegar lítið liggur við.

Púki

í reðurlíki hefur komist inná síðuna með kveðskap. Halur veit eigi hvernig bregðast skal við slíkum árum. Ekkert af kveðskapnum hefur birst enda hafa hvorki sótthreinsunarstöðvar né málhreinsunar- og skírlífisstöðvar ráðuneytisins lagt honum lið.

Ragur er sá sem í rassinn sækir og það verða óneitanlega þeir sem á hnakki ríða um land allt og vart ríða þeir berbakt. Hnakkurinn sækir í rassinn og öfugt og betra er að vera vel hreinsaður að morgni fyrir útreiðar dagsins. Halur er þó nokkuð spenntur fyrir uppljómunum á hálendinu nærri vegaskiltum frá ítalska verktakanum góða. Ótti sækir þó enn að, er hann hugsar til þeirra sem gylliniæð hljóta í hestaferðum fjarri alfaraleið; þá er gott að vera Æri nærri. Draumfarir Æris eru og þannig að Halur gæti hugsað sér að vera nærri honum í dyngju. Á þessu má sjá að margt vefst fyrir aumingjanum og minnist aftur orða ömmu konunnar er sagt var um: "Líknsöm var hún við aumingja" eins og væntanlega áður hefur komið fram e-s staðar á síðunni. Halur væri þakklátur ef hestamenn gætu tjáð honum hvaða þjóhnappsfyrirbæri auk sjúkdóma í daus kæmu helst fyrir á ferðum þeirra. Allur undirbúningur er af hinu góða enda Halur haldinn sjúklegum áráttu-þráhyggju frískleika eða veikleika eftir atvikum.

Halur kvað til Æris fyrr í dag á hans síðu (sjá: http://aerir.blogspot.com/) og er böguelskum þangað bent.

Öræfageðbilun

er mér hugleikin. Fasismi er ennþá aðal stjórnarfarið á Íslandi eða skyldi frekar að segja einungis hin eina rétta hugsun megi vera ríkjandi innan erfða lýðveldisins sem aldrei hefur komist almennilega á laggirnar. Trúarfasismi, kvennafasismi, auglýsingafasismi, reðurfasismi, flokkafasismi, félagafasismi, tungumálafasismi; allir kannast við þetta. Hver er hin eina rétta lending í máli ensku knattspyrnunnar á Skjá einum? Er þetta forræðishyggja? Sjálfsagt kemur þetta úr hörðustu átt hreintungustefnunnar sem ég er haldinn. Tungumálið batnar ekki með bönnum eða heldur tungumálalaliðið það? Orrustan tapast ekki á fótboltavellinum heldur hjá ríkinu. Marga umræðuna þyrfti maður að forðast ef aðeins þeir ræddu saman sem "rétt mál" töluðu. Sjálfur leiðrétti ég einungis hugsanavillur í bréfum yngri kollega svo dæmi sé nefnt, hætti hinu fyrir löngu. Forræðishyggja? Hvers vegna birtir e-r umferðarstofa auglýsingar á skjánum með karlmenn sem hálfvita? Hef reyndar aðeins séð þær tvisvar eða þrisvar og satt að segja vissi ég ekki að auglýsingin tengdist umferð þótt hana megi mikið bæta, það er annað mál. Sjálfsagt væru komnar kærur í kílógrammavís frá hinu kyninu ef tíðarandinn skrökvar ekki; hvað veit ég þó? Hvers konar land er það sem ég bý þessa stundina í, þar sem dagblöð þurfa að birta fréttir af málum Framsóknarflokksins; hvernig getur sá flokkur verið fréttaefni? Hvernig væri komið fyrir mér ef ég hefði horft á fréttirnar eða stjórnmálaþætti undanfarin nokkur ár sem ég hef sleppt 100%, en viðurkenni þó að ég kemst ekki hjá að heyra á stundum í útvarpinu eða sjá á síðum dagblaða. Frost-ræðisráðherra Íslands. Örugglega enn frekar skaddaður.

Öræfageðbilun kalla ég þetta þegar allt er í belg og biðu hjá manni, angur vegna eigin forræðishyggju? Eins og verður alltaf þegar ég hugsa til hins frábæra ítalska verktaka sem hættulegasta stofnun ekki-lýðveldisins fékk til að taka nokkrar stórar skóflustungur fyrir austan fjall norðanlands.

Loks má nefna að jólunum lauk í dag í Vinaminni er jólaserían var tekin niður af húsþakskantinum háa í hálfgerðu leiðindaveðri en hlákutíð er aðalatíðin að vetrum núorðið norðan heiða. Stundum breytist ógjörningur í góðan gjörning eins og í morgun þegar ég bakaði bollur sem virtust ætla að mistakast herfilega en komu bara ágætar úr ofninum.

Að sópa lauf er afar góð slökunaraðferð á miðjum vetri; sópaði í tvo svarta plastpoka í dag. Laufin í lóninu verða vart mörg.

Þetta er öræfageðbilun.

Engin sannindi

eru til í heimi hér og sannast það af hinum góðu viðbrögðum sem Halur fékk við síðasta pistli, jafnvel veit hann um aðila sem lesið hafa pistil í laumi á tölvum utan heimilis eða vinnustaðar þannig að húsfreyjur geri ekki femínískar athugasemdir vegna eðlilegra viðbragða vina sem hjálpa lítilmagna í raun.

Ærir bað vini og vandamenn Hals um aðstoð við að botna:

Helst er líkur Halur minn,
hestum vaxinn niður.

Halur botnaði:
Lífga skal ég lókinn þinn,
ef lofsamlega biður.

Sökum glæsireiðar Æris um sanda og fjörur á nesi Snæfells kemur þessi:

Ríða vill á röskum hesti,
rennur á fjörum skeið.
Lítur við hjá Staðastaðarpresti,
stofu vísað til um leið.

Loks og endanlega hafði Halur fregnir af áhyggjum margra sökum meintrar hestaferðar hans og því kvað Halur:

Þekkum og þolmiklum fola,
þeysir Halur á.
Ekki víst að allir þola,
afglapa ríða hjá.

Kvíði og algjört verkstol sækir nú að Hali vegna hestaóráðs hans og því eru allar sendingar og bænir vel þegnar í hvaða formi sem er. Hættulegust er þó nálægð vinar sem vill honum vel.

Reðursafnið

á Húsavík hefi ég eigi heimsótt enn, þrátt fyrir boðsbréf frá auðvaldinu í Reykjavík sem hafði umboð fyrir bráðdrepandi lyfjablöndur sem læknar skrifuðu út í vinnutíma sínum. Nokkuð er efnið mér skylt þar sem alla daga handleik ég e-s konar reðurmyndir. Sinn er siður í landi hverju hvað varðar stærð eða lengd og ummál líffærisins og þessa stundina hefi ég eigi náð að slá á eigin lengd með málbandi húsfreyjunnar. Ég var hins vegar svo lánsamur að bróðursonur minn gaf mér málband sem mælir allt að 25 m útstrekkt, þannig að það ætti að nægja fyrsta kastið. Gera þarf sér grein fyrir því að ekki er allra að mæla lengd reðurs og ekki er sama hvernig að þessu er staðið. Mæla þarf frá reðurrótinni fram á við og enda þar sem "allt" endar. Varðandi meðallengd og þess háttar, þá er unnt að senda mér fyrirspurn og fá hughreystingu. Ég tel ekki við hæfi að gefa upp hin "réttu" mál, en allir þeir er hafa slakan reður <4 cm og <7 cm með togi (notið ímyndunaraflið) geta reynt að fá ráð hjá kunningja þess er þetta ritar. Unnt er að fá 25 m málbandið góða lánað en burðargjald greiðist af móttakanda. Hæg eru heima tökin fyrir innanbæjarmenn. "Oft er allra reðra von" sagði konan og lagði sig.

Þessi skrif eru til komin vegna hugmynda og hugsana varðandi hestamennsku og dagdrauma þar að lútandi. Það er best að slá folann. Skrifin fóru meira og minna forgörðum á netinu þannig að þau eru heldur samhengislausari en venja er. Vísur fóru til feðra sinna enda nægur leir á síðunum verið.