Það að vera í skugga

einhvers getur þýtt ýmislegt. Í gærkvöldi sást það greinilega þegar tveir leikþættir eða leikrit vor augum barin í LA sem áður hefur verið í skuggalegum málum. Eftir að hafa séð Stólana eftir eitt af höfuðskáldunum var eftir hlé sýning sem svo sannarlega sló mann niður eða upp úr leikhússtólnum eftir atvikum; Ausa Steinbergs hét þessi sýning og þótt handritið hafi verið gott hjá Lee Hall, þá fór leikkonan Ilmur Kristjánsdóttir fram með slíkum tiþrifum að þetta minnti mann vel á hvernig er að vera staddur í leikhúsi þegar eitthvað er í gangi sem hreyfir við manni; ekki bara andvörp, hiti, syfja og þreyta eins og hjá Arsenal þessa dagana. Þessi leikari er gæddur óvenjulegum hæfileikum og Stóla-leikararnir voru sannarlega í skugganum þetta kvöldið, þrátt fyrir að hafa reynt sitt besta. Þessa sýningu þyrftu sem flestir að sjá og heyra með þessari leikkonu, held vart að nokkur geti gert betur. Sama hvort heldur í svart-hvítu eða lit.

Hættulegasti

maður Íslands er sennilega Fágrímsson Halldór og kjörsveinar hans. Nú hafa skoðanakannanir norðan heiða sýnt að "allir" vilja selja sálu sínu fyrir ál. Ekki bætir úr skák, freyja ein úr firðinum, sem ég hefst við í þessi árin. Því er enn mikilvægara en áður að allir haldi vöku sinni í verndun landsins og ekki hvað síst þar sem hann hefur hugsað sér að biðja um stærri mengunarkvóta; hann sem var einn þeirra sem gaf sjálfum sér fisikimiðin og kvótann.

Ég leit aðeins í bókina "Súperflört" í dag (sjá fyrri blogg mín) og þar koma fyrir sjónir eingöngu karlar og konur, sem hafa útlit þeirra sem passa í gallabuxur óbreyttar; húðin einnig óskemmd af salti og slori. Aumingja allir hinir með hitt útlitið og breytingarfötin, nema þau séu heimatilbúin. Þessi bók sýnir enn og aftur kraft markaðshyggjunnar og sérstaklega það að margir höfundar eru tilbúnir að selja sig eins og hórur; þessi höfundur hefði átt að breyta þessu ef hún (hann) hefði e-n snefil af sjálfsvirðingu, afsakanir eiga ekki við hér. Alvöruhöfundur ræður eða hlýtur að ráða því sem fram skal koma, ekki bara texta, líka öðru sem máli skiptir. Sjálfsagt gefur bókin henni meira í aðra hönd sökum þessa. Það er eins og jafn öflugt tæki og markaðstæknin (eða fræðin) komi helst fram þar sem síst skyldi á stundum. Margt mætti nú draga fram úr skúmaskotum með henni að ósekju.

Önnur bók sem vakti áhuga minn að sönnu, var ljósmyndabók RAX. Hann hefur tekið ljósmyndir sem eru þess eðlis að þær standa einar sem listaverk. Efniviðurinn hinn horfni eða hverfandi heimur norðursins. "Bestu" myndirnar klassískar og batna með tímanum. Langt bil er á milli þessarar bókar og Súperflörtsins, sem svo mjög hefur verið á lofti haldið í blöðum og auglýstu sjónvarpsefni (sem ég hef ekki horft á) uppá síðkastið.

Þetta er annars góður tími, kalt úti og stillur. Tel rétt að benda fólki að fara á listsýningu Hjartar Marteinssonar í galleríi Sævars Karls (Hjörtur kaupir ekki fötin þar!) þar sem hann sýnir öðruvísi verk. Hægt er að sjá hluta þeirra á vefsvæðinu: http://www.saevarkarl.is/hjortur/

Það er sannarlega kominn tími til að huga að listaverkakaupum, sönnum andabæti.

Halur Húfubólguson

kom að máli við ritara síðunnar, en Halur þessi hafði verið með skæting í leirformi á hinni þekktu bloggsíðu http://gudnypalina.blogspot.com sem lesin er af frægu fólki um heim allan. Þar segir hann meðal annars:

Halur lengi húkir,
húsi utan við.
Þótt kveinar og kúkir,
kerla engin sýnir grið.

Hann hefur þó sýnt iðrun og er það konunni að þakka, sem allt bætir og kætir ef sá er gallinn á henni, m. a. s. kastaði hún fram dýrri stöku.

Halur þessi er ódæll á stundum, vansvefta, litblindur og þungt í honum pundið. Hann telur sig eiga tvífara eins og allir frægir menn halda. Halur kvað:

Skrítinn er skrattinn hann Valur,
skoðar ritið "Enn er von".
Eða er þetta hann Halur
Húfubólguson?

Súperflört

er bók, sem auglýst hefur verið rækilega af einu forlaganna; undirtitillinn dúndurdaður. Hvað á maður að segja um slík verk ólesin? Er hægt að taka forlag alvarlega sem tekur heilsíðuauglýsingu undir slíkt efni. Þýðingin útaf fyrir sig hörmuleg - "súperflört". "Ennskann" er fallegt mál þegar rétt er með farið, enskan. Höfundurinn á leið til landsins. Það er nokkuð langt síðan ég komst að því, að "merkilegustu" höfundarnir veita sjaldan eða aldrei viðtöl; ástæðuna læt ég liggja á milli hluta. Þessi bók minnir mig þó á aðra sem mér var gefin á sínum tíma og hét "Enn er von" og var amerísk að gerð. Þar voru ýmis konar ráð til ógiftra karla sem voru á veiðum, afar skemmtilegt tímamótaverk; hún er sennilega týnd, en kannski má finna hana ef einhver spyr eftir henni - formlega - veit þó ekki vissu mína þar. Mér var einu sinni sagt að smekkurinn væri afstæður og konur sem gengu ekki út í verbúðum og veiðþorpum, ættu bara að taka sér stöðu á bryggjusporðinum þegar togararnir kæmu í land eftir langt úthald; þá kláruðust slík mál af sjálfu sér. Nú má ég víst bíða eftir kæru frá e-i nefndinni. Það er best að halda sig frá skaufanum. Því má við bæta að gott er að leysa vind eftir lestur slíkra auglýsinga, jafnvel með eldspýtu nærri. Slíkar tilraunir voru talsvert stundaðar í Haga og með árangri.

Má ekki Margrét

Danadrottning reykja sínar sígarettur í friði í Japan, án þess að ég þurfi að vita það? Hvers vegna er verið að segja frá ferð hennar í blöðum uppi á Íslandi? Uppeldi sona hennar virðist vera að mestu í reyk skv. slúðurpressunni, þefað og heyrt. Annað sem er skrítið, má lesa hverju sinni í viðskiptablaði moggans; þar eru e-r forstjórar eða framkvæmdastjórar upphafnir í guðatölu fyrir að hafa talið peninga, setið í stjórnum fyrirtækja og skipt hluthafagróðanum (ekki mínum þó!) til vina. Hafðar eru eftir vinum og kunningjum eintómar dýrkunarsögur í anda Kims vinar míns il Súng og félaga, það vantar eingöngu líkneski og málverk, götumyndir og veggspjöld eða lest sem Brésnef(ur) gaf leiðtoganum sem mun vera vel brynvarin með mörgum arðhirslum. Mér finnst að fyrirtækin sem þessir menn hafa "stjórnað", ættu að gera eitthvað slíkt, það er sjálfsagður hlutur; dýrkun, dásemd, draumur um fjármagn, lotning, hræðsla. Allt þetta þarf að koma fram í styttunni úr eðalmálmi. Þetta er náttúrulega bara öfund.

Öfund mín er ekki góð,
undarlega ber.
Þó skal eigi missa móð,
meðan vakað er.

Ég er í góðu skapi sökum margra annarra góðra mála og vonandi snjóar meira. Mér heyrðist Einar Oddur (mun vera alþingismaður) vera búinn að drekka of mikinn tréspíra, þegar ég heyrði rödd hans í útvarpinu þegar maturinn var að byrja í Vinaminni; gott að hafa komist hjá því að sjá hann og enn betra að slökkva á útvarpinu. Hann ætti að fara að skjóta hval á Flateyri.

Vaskurinn

er bilaður í Vinaminni, vaskurinn uppi á efri hæðinni á græna Arabia-salerninum, sem er orðinn svo aldraður að hann er kominn aftur í tísku að ég held. Vaskurinn hefur áður lekið og límdi ég hann til bráðabirgða, síðan eru liðin mörg ár enda með ógeð á endurbótum sem kalla á aðra en mig að lagfæra. Nú er verra við raksturinn að morgni til, þar sem lokinn sem hindrar tæmingu úr vaskinum er brotinn og bilaður, þarf að sjóða eða fá nýjan, sem örugglega fæst ekki nokkurs staðar. Ég klára þetta þó (ótrúlegt finnst flestum), en kannski er þessi bilun merki (sign) um að taka sig saman í andlitinu (höndunum) og klára fjárans baðið uppi, en í Vinaminni eru þrír ernir. Eina sem mig skortir er smá tími í þetta.

Hef engar áhyggjur af þessu og ekki ætla ég að vera með neina flottmennskustæla í endurbótum ef af verður, góður örn og vaskur er það sem til þarf með nægum birgðum af góðum rúllum, allt hitt smekksatriði. Ég hef séð hvernig Íslendingar byggja og endurbæta (í tímaritum og myndum, auglýsingum). Það er með ólíkindum og sérstaklega finnst mér undarlegt hvernig nútíma eldhús eru gerilsneidd allri tilfinningu og mýkt, þessi eldhús minna mörg hver, frekar á skurðstofur eða rannsóknastofur þar sem eyðing gerla fer fram. Spurning hversu oft lærið fer í ofninn víða, ofnar sem nema sjálfir hvaða mat er verið að elda og hringja þegar búnir; pottarnir víst svipaðir. Hverjir hafa gaman af slíkri eldamennsku?

Næst á dagskrá: afmæli hjá Hrefnu litlu (gervi-pappi hennar) sem er komin á þrítugsaldurinn, ég þarf víst að taka með mér kaffi. Hélt nú að ég gæti sparað mér það í dag.

Sæmi fróði

og selurinn komu mér til hugar í morgun er ég var að koma af léttri æfingu og sá sel liggjandi í fjörunni norðan við líkamsræktarstöðina sem ég stunda. Mikil hafa skipti okkar orðið með leiðandi menn, en við verðum að teljast lánsöm að hafa Fágrímsson Halldór sem leiðtoga vorn; réttsýni og málvisku hans er viðbrugðið. Selurinn sér eins Fágrímsson, jörðina bæði ofan frá og neðan, svo miklir eru hæfileikar hans. Fáum er það gefið. Úrvinnsla sjónstöðvanna er misjöfn samt sem áður.

Ég fékk hins vegar símtal frá skemmtilegum bónda á NA-landi síðdegis, hann hefur lengi búið með bróður sínum og ekki verið að missa af neinu, enda engu að missa af, ef maður er sjálfum sér nægur eins og sennilega margir voru hér áður fyrr. Í dag eru æði margir að missa af lestinni sem þeir hafa þegar valið; hún fer aldrei á réttan áfangastað. Annað skemmtilegt símtal fékk ég frá frægum manni í Ameríku, hann hefur aldrei þurft á pressunni að halda, verk hans nægja sem og hinn ágæti karakter. Sumir breytast aldrei og þurfa ekki; það á víst ekki við um alla. Þetta var ekki Bush eða Blair.

Einhyrningar

eru fátíðir nema í ævintýrum - hélt ég. Þeir eru að mér sýnist afar algengir á Íslandi og sérlega meðal ráðandi afla. Slíkir stanga í eina átt, hafa enga yfirsýn, enga samvisku eða réttlætishugsjón; eru með "geithafursheilkennið" þótt eigi geitur séu. Einstaka einhyrningar eru réttilega hetjur málstaðarins, einn þeirra er (var) Arafat, sem hefur fylgt manni frá unglingsaldri í blöðum og myndbrotum. Hann hefur þurft á horninu að halda. Þegar ég heyri arabísku talaða (heyrt hana í N-Afríku og Egyptalandi auk brotasamtala), þá verður manni ljóst hversu lítið maður veit um þessar þjóðir er það mál tala og sameina að nokkru. Við stofnun Ísraelsríkis munu yfir hálf milljón Palestínubúa hafa misst heimili sitt og þeir búa víða í dag. Einhyrningar Íslands mættu hins vegar sumir hverjir gjarnan missa hornin, ekki missa þeir starfið sem er via samtryggingu og enn eru fáir á Íslandi ráðnir eftir getu og hæfni sýnist manni - því miður.

Yfir í aðra sálma; ég hef áætlað að gera heimasíðu, vonandi tekst mér að klára hana innan tíðar. Meira síðar um hana.

Taaza masala

og oreganó, próvans krydd, hafsalt, pipar auka, gamall sýrður rjómi, tómatpúrra hrærð saman við, eitthvað meira, þorskur í bitum, eldfast mót, góð ólífuolía, sveppir öðrum megin, ostur yfir og e-r hár hiti í ofni rétt mátulega lengi, þegar maður kom heim hálf-þreyttur eftir æfingu og þungan stofudag, getur sannarlega breytt deginum og kvöldinu til betri vegar. Í eftirmat borðuðum við sveinarnir harðfisk með smjöri. Máni birtist óvænt og fékk bita og malaði. Búið.

Arafat og Leikhúsið

á Akureyri (LA) eru á margan hátt svipuð; bæði hafa heyrt tilkynningu um andlát sitt. Arafat hefur svo oft verið reynt að ráða af dögum eða myrða að einsdæmi mun vera á síðari tímum. LA hefur verið í tómu basli listrænt séð, hefur maður lesið (er e-ð að marka það sem maður les í dag?) og gott er, ef það nær ekki einnig yfir fjármálin; margsinnis verið sagt dautt hús og úr debet eða var það kredit?

Ég hafði hvílt mig nokkuð á leikhúsinu norðan heiða um stundir, en keypti árskort í haust og þegar séð tvær sýningar sem eru (voru) víst einnig sýndar í Sódómu. Fyrri sýningin hét Brim og fjallaði um skipverja á línubát, besta nýja íslenska verkið í fyrra var það kallað, góðir dómar hjá liðinu; mér fannst þetta vera svipað og fara á landsleik hjá íslenska fótboltalandsliðinu. Öruggur ósigur, ekkert sem hreyfði við manni, burt séð frá því að í sumum leikaranna heyrðist vart í þessu litla húsi, en ég sat á einum fremsta bekknum. Depressívur stúpor. Næst var það verkið Svik eftir sjálfan Pinter, áfram þekktir leikarar að sunnan og ekki eins og venjan var hér í bæ, að allir leikararnir voru alþekktir úr Derrick. Lengd verksins drap engan, vart byrjað þegar það var búið. Var það búið eða byrjaði það nokkru sinni? Minnti á hlaupara sem er hættur að svitna. Eitt var þó afbragð í sýningu þessari; bassaleikarinn sem sá um tónlistina stóð uppúr, hefði líka gert það þótt verkið hefði verið skárra. Best að fá sér bassa.

Brotsjórinn sem LA hefur fengið á sig hefur ekki enn skilað miklu hvað mig varðar annað en úr útsvarinu. Sjálfsagt hefði mátt vera búið að kasta liðinu úr brúnni fyrir löngu. Ég er farinn að halda að leikrit séu bara fyrir "leiklistaráhugafólk sem hefur (á að hafa) vit á leikritum eða leikritun", svipað og "bókmenntafræðingar hafi bara skynbragð á það sem er góður texti". Málið er dautt.

Ég mun samt halda áfram að fara á sýningar vetrarins, þar sem mér finnst gaman að sjá góð verk, en allt orkar tvímælis þá gert er. Ég mun einnig halda áfram að kaupa eina og eina bók sem hvorki hefur orðið vinsæl á torginu né hlotið góða dóma; það er yfirleitt trygging fyrir gæðum.

Best að koma sér í hádegiskaffi með rúgbrauði og reyktum fiski, sem var og er hreinasta afbragð í haust, hann fær nú ágætiseinkunn.

"Symptoms and signs"

var einu sinni kjarninn í þeirri starfsgrein sem ég tilheyri, en fer nú hnignandi sökum alls kyns tóla og tækja sem komin eru á markaðinn og eiga að greina hlutina (veikindin) og skila útprentuðu svari sem allir skilja, alveg eins og í CSI (sí-ess-æ-i). Hér eru því teikn á lofti. Auðgreindustu hlutir eru mörgum hulnir. Bretinn segir: "Don´t overlook the obvious". Það á svo sannarlega við í dag og gildir um marga hluti. Sennilega finnst mörgum að ég sé að setja mig á hærri hest en hinir með þessu, en hér var bara nauðsyn að nefna þetta t.a. fólk (ekki í lítilsgildri merkingu) átti sig á samhengi hlutanna. "Góð skoðun" er nokkuð sem hver og einn leggur ákveðið mat á, allt eftir þekkingu og sjálfsagt athygli þeirri sem viðkomandi fékk. Góður læknir sér (oftast) í hendi sér meinið eins og smiðurinn sem heldur á fúinni spýtu og jafnvel þótt hún hafi verið fúavarin í upphafi. Skráningaráráttan er einnig að tröllríða þeirri strafsgrein sem ég tilheyri, hvað þá hinum er við hliðina starfa. "Að skrá er auðveldara en að vita" nefni ég til sögunnar.

Mál er að linni, þetta eru hættulegar brautir, eins gott að halda sig utan þeirra eins og kemur fram í Blíðfinni, sem lesinn hefur verið fyrir háttinn í Ísaksherbergi í Vinaminni; ævintýri finnast mér skemmtileg.

"Sjaldan launar lortur með kulda" segi ég í lokin; er málsháttur þessi teikn um eitthvað?

Almenn lögmál

gilda um alla hluti, hvort sem það eru uppfinningar eða lög. Þannig er einnig háttað um hringana sem nefndir voru hér um daginn, en einn lesandi (sennilega sá eini sem les síðuna) hefur komið með fyrirspurn varðandi hjúskap sinn, þar sem hvorugur aðilinn ber giftingarhring. Þessum skal bent á aðra kosti, en þeir eru m. a. þessir:
Hjón við sjávarsíðuna eða ef annar aðilinn stundar fiskveiðar (úr gjafakvótanum) geta notast við roð af fiski. Konan skal þá eiga ýsuroð og karlinn steinbítsroð, reyna með sér einu sinni í viku eða mánuði þannig að þau toga í roðið og sjá hvort það heldur eða slitnar. Slitið roð þýðir skipbrot í húskapnum. Bannað er að skerða roðið með eggjárni í leyni. Það má einnig notast við t. d. hnífa í eldhúsinu, sem missa jafnfljótt bitið og þeir eru stálaðir eða brýndir. Fólk sem vill ekki bera hringa að staðaldri, getur orðið sér úti um rær á haugunum (ókeypis), rúnað þær aðeins og slétt, sett á fingur endrum og sinnum og séð hvað gerist; gæta þó að alls kyns ofnæmi í málmhlutum. Bændur og þeir sem yrkja jörðina geta grafið hluti í jörð, þá bæði sprek og annað endingarbetra, allt eftir því hvert hugurinn stefnir í framtíðinni, því margir virðast tjalda til einnar nætur í hjúskaparmálum. Fúin spýta flýr ekki örlög sín fremur en fúið hjónaband.

Heilindi eru best í þessu sem öðru, en þau virðast eiga undir högg að sækja í nútímanum.